NEW YORK TIP 5: MANHATTAN

Hoewel je langzaam aan ziet dat toeristen ook andere stadsdelen beginnen te ontdekken, is het vooral het eiland Manhattan dat de grote aantrekkingskracht heeft. Dit heeft met een aantal factoren te maken. De belangrijkste factor is ongetwijfeld de enorme hoeveelheid bezienswaardigheden op Manhattan en de herkenbaarheid van Manhattan. Als je New York in Amerikaanse televisieseries of films voorbij ziet komen dan is vrijwel altijd Manhattan het decor dat gebruikt wordt. Of in ieder geval lijkt te worden. Want wat weinigen weten is dat een groot deel van de populaire serie Friends gewoon in een studio opgenomen is en niet in New York. Films en series die (deels) in Manhattan opgenomen zijn, zijn “Sex & the City”, “Glee”, “CSI: NY”, “Die Hard: With a Vengeance”, “Gossip Girl”, “King Kong”, “Independence Day”, “Breakfast at Tiffany’s” en “The Day After Tomorrow”. Wil je overigens zien waar opnames plaatsgevonden hebben of nog steeds plaatsvinden dan kun je een speciale tour boeken die je langs de TV- en filmplaatsen in New York brengt.

De herkenbaarheid is natuurlijk een enorm voordeel van New York City. De geluiden van de sirenes, de gele kleuren van de taxi’s, de hoge gebouwen met brandtrappen, de bekende gebouwen zoals het Empire State Building en natuurlijk bekende plekken zoals Times Square en Broadway roepen direct herkenning op bij degene die Manhattan bezoekt.

Het imago van Manhattan is ijzersterk. Voor velen is Manhattan de belichaming van New York. Het succes van Manhattan schuilt hem echter ook deels in het feit dat de andere stadsdelen in de vorige eeuw een slecht imago hadden en/of niet goed gepromoot werden. In de jaren negentig is de toenmalige burgemeester Rudy Giuliani een offensief begonnen om het verval en de criminaliteit in de stad tegen te gaan. Met succes mag wel gezegd worden. New York is uitgegroeid tot één van de veiligste steden van de Verenigde Staten en stadsdelen en wijken waar je je als toerist vroeger beter niet kon vertonen zijn nu relatief veilig. Het succes van de andere stadsdelen gaat echter niet ten koste van Manhattan als toeristische bestemming. Sterker nog, het lijkt erop alsof Manhattan zelfs meeprofiteert van de toegenomen belangstelling voor Brooklyn en in mindere mate Queens en The Bronx.

Manhattan bestaat uit een groot aantal verschillende wijken en buurten, die elkaar soms overlappen. Soms valt een wijk weer binnen een andere wijk, zoals bijvoorbeeld Koreatown dat een klein stukje van Tenderloin is of Diamond District dat een fractie van Midtown beslaat. Wie een kaart met alle neighborhoods van Manhattan bekijkt die zal ongeveer zestig verschillende neighborhoods zien, terwijl de meeste kaarten van Manhattan uitgaan van de grootste tien tot twintig wijken. Er zijn de afgelopen jaren ook veel verschuivingen geweest. Zo is Little Italy flink in omvang afgenomen en heeft Chinatown juist delen van Little Italy, maar ook van Bowery en Lower East Side opgeslokt. Toeristisch gezien zijn ook niet alle wijken van Manhattan even interessant. Je ziet dat van oudsher Midtown, Lower East Side, Upper East Side, Chinatown, Financial Park , Soho en Chelsea erg in trek zijn. De afgelopen jaren zijn daar echter een aantal leuke wijken bijgekomen zoals het Meatpacking District, het Flatiron District, Hells Kitchen en Upper West Side. Je merkt vooral ook dat de noordelijke helft van Manhattan zich steeds meer ontwikkelt. Stadsverbeteringsprojecten, hogere prijzen voor onroerend goed en het stimuleren van het toerisme heeft ervoor gezorgd dat toeristen zich inmiddels over heel Manhattan uitspreiden.

Een mooi voorbeeld hiervan is Harlem. Deze wijk omvat een redelijk groot deel van het noordelijke deel van Manhattan en is vernoemd naar de Nederlandse stad Haarlem. Vanwege de grote vertegenwoordiging van Afro-Amerikaanse inwoners wordt Harlem ook wel de zwarte wijk van Manhattan genoemd. Waar dit vroeger vooral in een negatieve context gebruikt werd (Harlem werd als een getto omschreven), daar wordt tegenwoordig vooral de positieve kant van de kleurrijke wijk belicht. Wie Harlem bezocht heeft die zal beamen dat dat volledig terecht is. Harlem is nog steeds een wijk waar veel inwoners een relatief laag inkomen hebben, maar het onveilige gevoel dat hier vroeger heerste is grotendeels weggenomen door gentrificatie van de wijk. Harlem is nu vooral jazzclubs, soulfood en leuke winkeltjes. Harlem is op sommige plekken stijlvoller of hipper dan de zuidelijker gelegen wijken in Manhattan. Een echte aanrader is om in Harlem een kerk te bezoeken waar een gospelkoor zingt. De bekendste is de Abyssinian Baptist Church. Hoewel deze kerk via hun eigen website vooral benadrukt dat het geen gospelvoorstelling maar het om een religieuze dienst gaat, ben je als toerist van harte welkom om een dienst bij te wonen en mee te genieten van de gospelzang. Op de bezoekersinfopagina van de kerk kun je zien wanneer dat kan.

De centrale wijk van Manhattan en tevens het economische hart is Midtown Manhattan. Hoewel de meeste banken en de beurs in het zuidelijk gelegen Financial District gevestigd zijn, is Midtown Manhattan waar de entertainmentindustrie zich bevindt, waar veel belangrijke bedrijven gevestigd zijn en waar het toerisme zich concentreert. Ook zitten de meeste dure en grote winkels in dit deel van Manhattan. Als toerist kun je eigenlijk bijna niet om dit deel van Manhattan heen. Hier zit Times Square, kun je genieten van het uitzicht vanaf Top of the Rock en het Empire State Building en hier kun je op Broadway één van de topmusicals bijwonen. Niet voor niets dat redelijk veel grotere hotels zich in dit hart van Manhattan gevestigd hebben. Veel Amerikaanse hotelketens zoals Hilton, Marriott en Radisson Blu hebben hier vestigingen van hun hotels.

De wijk Hells Kitchen is onderdeel van Midtown en wordt daarom ook wel Midtown West genoemd. De naam Clinton zul je ook weleens tegenkomen, maar deze naam wordt in de regel niet zoveel gebruikt. Hells Kitchen is een wijk die pas de afgelopen decennia in trek. Van oorsprong is dit deel van Manhattan de plek waar vooral veel infrastructuur voor zakendistrict Midtown Manhattan gevestigd was. De wijk had een slechte reputatie door gangsters en smokkelaars die hier leefden en actief waren. Hell’s Kitchen is altijd een van de goedkopere wijken van Manhattan geweest. De afgelopen decennia heeft er echter een duidelijke transformatie plaatsgevonden in Hell’s Kitchen. De wijk is enorm opgeknapt, de onroerend goed prijzen zijn enorm gestegen en Hell’s Kitchen heeft een goede reputatie opgebouwd als een plek waar je naartoe komt om uit te gaan eten. Er zit een redelijk grote verscheidenheid aan restaurants. Culinair hoogtepunt is het Ninth Avenue International Food Festival dat hier jaarlijks plaatsvindt. Ieder voorjaar wordt het deel van 9th Avenue dat tussen 42nd en 57th Street ligt omgetoverd tot een groot foodfestival.

De rest van het jaar kun je terecht in de vele restaurants die de wijk telt, met name aan Restaurant Row. Dit is het deel van 46th Street dat tussen 8th en 9th Avenue ligt. Hier zijn een groot aantal restaurants gevestigd. Onze persoonlijke favoriet aan Restaurant Row is de Swing 46 Jazz and Supper Club. Bij deze jazzclub kun je genieten van lekker eten, prima cocktails en fantastische jazzmuziek. Je kunt hier ook danslessen volgen.

Voor velen is het Financial District in Lower Manhattan de belichaming van het kapitalisme. Hier staan de grote banken en hier vind je de New York Stock Exchange. Deze aandelenbeurs is in marktkapitalisatie de grootste ter wereld. De invloed van de NYSE op de Amerikaanse en wereldwijde economie is enorm. Op het moment dat de aandelenkoersen op Wall Street (de beurs wordt vaak ook naar de locatie vernoemd) dalen, dan heeft dat vaak ook een negatief effect op aandelenkoersen in andere westerse landen. Een beurscrash op de Amerikaanse beurs leidt vaak een economische crisis in die grote delen van de wereld treft.
Het Financial District is ook de plek waar veel banken en bedrijven gevestigd zijn die direct of indirect hun geld verdienen in de financiële sector. De wijk wordt ook als de plek gezien waar in 2007 de wereldwijde kredietcrisis begonnen is.

Voor toeristen heeft het Financial District en de omliggende een grote aantrekkingskracht. Hoewel deze wijk zich misschien nog wel het minste op toeristen richt van alle wijken in Manhattan, krijgt het verhoudingsgewijs veel toeristen te verwerken. Die willen hier tussen de wolkenkrabbers wandelen en genieten van historische en nieuwe gebouwen. Toeristen komen ook vooral af op de plek waar tot 11 september 2001 de Twin Towers van het World Trade Center stonden. Het huidige 9/11-Memorial maakt misschien nog wel meer indruk dan dat vroeger de hoogte van de twee torens zelfs maakte. Op het terrein is een nieuwe enorme wolkenkrabber weggezet: One World Trade Center. Historische gebouwen in het zuiden van Manhattan zijn de New York Stock Exchange, Federal Hall, de Chamber of Commerce, de New York City Hall en Trinity Church. Je vind hier ook het oudste nog bestaande gebouw op Manhattan: Fraunces Tavern. Dit gebouw dat tegenwoordig dienstdoet als restaurant en museum stamt uit het jaar 1719.

Redelijk wat grote westerse steden hebben een Chinese wijk, waarbij de meeste inwoners of hun voorouders oorspronkelijk uit China komen. New York heeft ook zo’n etnische wijk. Chinatown is zelfs de grootste Chinese wijk op het Westelijk Halfrond. Chinatown is te vinden in Lower Manhattan en behoort tot de meest populaire toeristische attracties van New York. De combinatie van het New Yorkse straatbeeld met de Chinese cultuur heeft een enorme aantrekkingskracht op toeristen. Behalve foto’s maken komen toeristen hier ook om de Chinese kruidenierswinkeltjes te bezoeken, goedkoop te winkelen in de Chinese toeristenshops en om te genieten van de Chinese keuken. Chinatown is dé plek in New York waar je op grote schaal van authentieke Chinese gerechten kunt genieten.

New York heeft een grote diversiteit aan parken. In een stad als New York City zijn parken essentieel, omdat in veel wijken andere vormen van groen en ruimte amper voorkomen. De parken vormen ook vaak het decor voor sportieve en culturele evenementen. Voor New Yorkers is een leven zonder parken ondenkbaar. De meeste grote parken vind je in The Bronx, Brooklyn, Staten Island en Queens. Het Pelham Bay Park in The Bronx is met een oppervlakte van 11,19 vierkante kilometer het grootste park van de stad. Het grootste en meest bekende park op Manhattan is Central Park. Dit rechthoekige park heeft een oppervlakte van 3,41 vierkante kilometer. Op onze pagina over Central Park lees je meer over dit groene hart van New York.

Er zijn meer interessante parken in Manhattan (en elders in New York City). Onze persoonlijke favoriet is High Line, ook wel High Line Park genoemd. Dit park is aangelegd op een oude spoorlijn die door het westelijke deel van Manhattan liep. High Line is een stadspark waarbij groen, ontspanning en verschillende objecten gecombineerd zijn. Het is een zogenaamd ‘elevated park’ dat boven het normale straatniveau aangelegd is. Hierdoor krijg je een prachtig uitzicht op de omgeving. Zo kun je genieten van een uitzicht op Chelsea en het Meatpacking District. Helaas weten heel veel toeristen hun weg naar High Line te vinden, waardoor het zeker midden op de dag erg druk is in het park. Jaarlijks bezoeken zo’n vijf tot zes miljoen mensen High Line.

Eén van de bekendste parken in Manhattan is Washington Square Park. Het park heeft een open uiterlijk, wat vooral veroorzaakt wordt door het centraal gelegen plein. De belangrijkste entree van het park wordt gevormd door de Washington Square Arch. Deze triomfboog is in 1892 gebouwd ter ere van het eeuwfeest van de inauguratie van de voormalige Amerikaanse president George Washington. Het park is overigens ook het begin van Fifth Avenue.

De vele hoogbouw in Manhattan zorgt ervoor dat redelijk wat stukken van de stad in de schaduw liggen. Zeker in de seizoenen waarin de zon lager staat zie je vaak meer schaduw dan zon in de straten van New York. In de meeste straten van Manhattan is de zonsondergang niet te zien. Slechts twee keer per jaar zie je de zon onder gaan in de straten die in het stratenraster van New York van west naar oost lopen. Deze straten liggen in een hoek van 28,9 graden ten opzichte van de oost-westlijn. Op het moment dat de azimut voor de zonsondergang 298,9 graden is dan is de zonsondergang te zien in de straten van Manhattan. Een voorwaarde is natuurlijk wel dat het weer meewerkt en de zonsondergang niet door de wolken uit het zicht onttrokken wordt. Dit verschijnsel wordt ook wel Manhattanhenge genoemd en komt voor rond 28 mei en 12 juli.

In de winter zie je een soortgelijk verschijnsel, maar dan in de ochtend met zonsopkomst. De data waarop de zon bij goed weer te zien is tijdens zonsopkomst liggen rond 5 december en 8 januari.